Klawiatura F1-pomoc, pobrano z Pixabay.com, CC0
Przed sądem cywilnym nie zawsze jesteśmy zdani wyłącznie na siebie. W niektórych sprawach możemy uzyskać pomoc we wniesieniu pozwu oraz popieraniu go przed sądem. Oto katalog „pomocników”.
1. Prokurator
Dla wielu osób jest zaskoczeniem, że prokuratorzy działają również w postępowaniu cywilnym. Ustawowym zadaniem prokuratury jest jednak nie tylko ściganie przestępstw, lecz również strzeżenie szeroko pojętej praworządności. Zadanie to jest realizowane między innymi poprzez udział w postępowaniach cywilnych i administracyjnych.
Prokurator może wnieść powództwo na rzecz każdej osoby. To uprawnienie nie jest uzależnione od zgody osoby, w której interesie działa prokurator. Istnieją również sytuację, w których prokurator nie wnosi powództwa na rzecz oznaczonej osoby, lecz dąży do ukształtowania lub wyjaśnienia wątpliwości nt. określonego stosunku prawnego, np. ważności małżeństwa lub pochodzenia dziecka.
Prokurator może również przystąpić do toczącej się sprawy, nie wiążąc się z żądną ze stron. Staje się wtedy swego rodzaju trzecią stroną, która jednak nie dochodzi żadnego własnego interesu, lecz działa na rzecz wyjaśnienia faktów i prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy.
Prokurator, który wniósł pozew na rzecz innej osoby nie może jednak rozporządzać przedmiotem procesu. Oznacza to, że nie może zrzec się całości ani części roszczenia albo zawrzeć ugody.
2. Organizacje pozarządowe
W sprawach o:
- alimenty,
- ochronę środowiska;
- ochronę konsumentów,
- ochronę praw własności przemysłowej,
- ochronę równości oraz niedyskryminacji przez bezpodstawne bezpośrednie lub pośrednie, zróżnicowanie praw i obowiązków obywateli,
organizacje pozarządowe, których działalność statutowa obejmuje daną dziedzinę, za pisemną zgodą osoby fizycznej, mogą wytoczyć na jej rzecz powództwo albo przystąpić do niej w już toczącym się procesie.
Ponadto w sporach pomiędzy przedsiębiorcami organizacja, której członkiem jest strona sporu może wnosić na jej rzecz powództwa albo przystąpić do niej we wszczętym wcześniej postępowaniu.
Wspomniane wyżej organizacje, jeśli nie występują w sprawie mogą przekazać sądowi swoją opinię o kwestiach istotnych dla toczącego się sporu.
3. Państwowa Inspekcja Pracy
W sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy inspektorzy pracy mogą wytaczać powództwa na rzecz obywateli, a także za ich zgodą wstępować do toczącego się już postępowania.
4. Powiatowy/miejski rzecznik konsumentów
W sprawach o ochronę konsumentów powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów może wytaczać powództwa na rzecz obywateli, a także za ich zgodą wstępować do toczącego się już postępowania.
***
Jeżeli nasza sprawa należy do którejś z opisanych wyżej kategorii, a nie czujemy się na silach do samodzielnego prowadzenia sporu warto rozważyć zwrócenie się o pomoc, do któregoś z wymienionych podmiotów.
Jeśli przed prowadzeniem sporu powstrzymują nas względy finansowe alternatywą jest ubieganie się o przyznanie pełnomocnika z urzędu. Ten temat będzie jednak przedmiotem odrębnego wpisu.
